Εάν ξεσπάσει ξανά πόλεμος στη Μέση Ανατολή, θα εμφανιστεί ξανά η πετρελαϊκή κρίση;

Η Μέση Ανατολή είναι η πιο σημαντική πετρελαιοπαραγωγική περιοχή του κόσμου και η πιο ασταθής γεωπολιτική περιοχή. Η σύγκρουση μεταξύ Παλαιστίνης και Ισραήλ έχει μακρά ιστορία, συχνά καταλήγοντας σε τοπικούς πολέμους ή τρομοκρατικές επιθέσεις.

Στις 7 Οκτωβρίου 2023, η παλαιστινιακή ένοπλη οργάνωση Χαμάς εκτόξευσε εκατοντάδες ρουκέτες από τη Λωρίδα της Γάζας προς το Ισραήλ και το Ισραήλ πραγματοποίησε πολλαπλές αεροπορικές επιδρομές στη Λωρίδα της Γάζας. Η σύγκρουση μεταξύ των δύο πλευρών είχε ως αποτέλεσμα εκατοντάδες νεκρούς και θύματα, και επίσης προσέλκυσε ευρεία προσοχή και καταδίκη από τη διεθνή κοινότητα. Ο αντίκτυπος της παλαιστινιακής-ισραηλινής σύγκρουσης στις διεθνείς τιμές του πετρελαίου αντανακλάται κυρίως σε δύο πτυχές: πρώτον, αυξάνει το αίσθημα αποστροφής κινδύνου στην αγορά, αναγκάζοντας τους επενδυτές να πουλήσουν ριψοκίνδυνα περιουσιακά στοιχεία και να στραφούν στον χρυσό, το αργό πετρέλαιο και άλλα ασφαλή περιουσιακά στοιχεία. ; δεύτερον, αυξάνει την τιμή του πετρελαίου στη Μέση Ανατολή Η αβεβαιότητα του εφοδιασμού έχει οδηγήσει σε ανησυχίες ότι η σύγκρουση μπορεί να επεκταθεί σε άλλες σημαντικές πετρελαιοπαραγωγές χώρες, όπως το Ιράν και το Ιράκ, ή να επηρεάσει την ασφάλεια της μεταφοράς πετρελαίου. Ως εκ τούτου, μετά το ξέσπασμα της παλαιστινιο-ισραηλινής σύγκρουσης, οι διεθνείς τιμές του πετρελαίου αυξήθηκαν κατακόρυφα.

Ωστόσο, οι γνώστες του κλάδου πιστεύουν ότι ο τρέχων γύρος της σύγκρουσης Παλαιστινίων-Ισραηλινών θα είναι δύσκολο να αναπαραχθεί η πετρελαϊκή κρίση του 1973 και θα έχει περιορισμένο αντίκτυπο στην ώθηση των τιμών του πετρελαίου. Οι λόγοι είναι οι εξής: Πρώτον, ούτε η Παλαιστίνη ούτε το Ισραήλ είναι μεγάλοι παραγωγοί ή καταναλωτές πετρελαίου και έχουν μικρό άμεσο αντίκτυπο στην αγορά πετρελαίου. Δεύτερον, η παγκόσμια προσφορά και ζήτηση πετρελαίου είναι επί του παρόντος σχετικά ισορροπημένες και η συμμαχία ΟΠΕΚ+ έχει παράσχει υποστήριξη στις τιμές του πετρελαίου μέσω εθελοντικών περικοπών παραγωγής. Τρίτον, ως ο μεγαλύτερος παραγωγός και καταναλωτής πετρελαίου στον κόσμο, οι Ηνωμένες Πολιτείες διαθέτουν επαρκή στρατηγικά αποθέματα και πόρους σχιστολιθικού φυσικού αερίου, που μπορούν να απελευθερώσουν τις προμήθειες όταν είναι απαραίτητο. τέταρτον, η τρέχουσα παλαιστινιο-ισραηλινή σύγκρουση δεν έχει ακόμη κλιμακωθεί σε πόλεμο πλήρους κλίμακας, και άλλες πετρελαιοπαραγωγές χώρες δεν έχουν επίσης δείξει καμία πρόθεση να παρέμβουν ή να υποστηρίξουν καμία πλευρά. Φυσικά, αυτές οι κρίσεις βασίζονται στην προϋπόθεση ότι η σύγκρουση δεν θα επιδεινωθεί περαιτέρω. Συνοψίζοντας, το «βαρέλι σκόνης» στη Μέση Ανατολή έχει αναζωπυρωθεί και οι διεθνείς τιμές του πετρελαίου έχουν εκτιναχθεί, αλλά η πετρελαϊκή κρίση είναι απίθανο να ξανασυμβεί. Φυσικά, αυτό δεν σημαίνει ότι μπορούν να αγνοηθούν οι πολιτικοί κίνδυνοι και η αστάθεια της αγοράς πετρελαίου στη Μέση Ανατολή.

Επιπλέον, η αγορά πετρελαίου σήμερα είναι εντελώς διαφορετική από αυτή που ήταν το 1973.

Διαισθητικά, ακόμη και αν ο ΟΠΕΚ λάβει μέτρα όπως περικοπές παραγωγής και εμπάργκο, δεν θα έχει το ίδιο αποτέλεσμα όπως το 1973. Αφενός, αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι το παγκόσμιο πρότυπο παραγωγής πετρελαίου έχει γίνει πιο διαφοροποιημένο και, αφετέρου, επειδή Το πετρέλαιο έχει επίσης αλλάξει στη διεθνή ενεργειακή δομή.

Το 1973, περισσότερο από το 50% της παγκόσμιας κατανάλωσης ενέργειας ήταν πετρέλαιο και περίπου το 20% φυσικό αέριο. Μέχρι το 2022, το ποσοστό του πετρελαίου θα μειωθεί στο 30%, και το φυσικό αέριο θα εξακολουθεί να αντιστοιχεί περίπου στο 20%. Η σημασία του πετρελαίου έχει μειωθεί σημαντικά.

Ωστόσο, ακόμη και αν το ποσοστό του πετρελαίου μειωθεί, οι χώρες παραγωγής πετρελαίου μπορούν να αυξήσουν τις τιμές του πετρελαίου μειώνοντας σημαντικά την παραγωγή (ας μην συζητήσουμε αν θα το κάνουν). Έχει όμως τόσο ισχυρή βούληση η Σαουδική Αραβία ή ο ΟΠΕΚ;

Εκτός από τη βουτιά των τιμών του πετρελαίου το 2020 λόγω της επιδημίας, ο ΟΠΕΚ ήταν απρόθυμος να υιοθετήσει ακραίες πολιτικές μείωσης της παραγωγής και προστασίας των τιμών τα τελευταία χρόνια. Υπάρχει μια βασική λογική σε αυτό: Στο πλαίσιο της τρέχουσας ενεργειακής μετάβασης, οι υπερβολικά υψηλές τιμές του πετρελαίου μπορεί να επιταχύνουν τη διαδικασία υποκατάστασης του πετρελαίου, η οποία αντίθετα θα μειώσει τη ζήτηση πετρελαίου και θα επηρεάσει τα συμφέροντα των πετρελαιοπαραγωγών χωρών.

Σήμερα το 2023, ακόμα κι αν ο ΟΠΕΚ λάβει μέτρα μείωσης της παραγωγής, μπορεί να υπάρχουν αβέβαιοι παράγοντες όπως η μείωση της παραγωγής της Ρωσίας. Ως εκ τούτου, χωρίς να αγγίξουν τα βασικά τους συμφέροντα, οι χώρες παραγωγής πετρελαίου που εκπροσωπούνται από τη Σαουδική Αραβία είναι απίθανο να επαναλάβουν μέτρα αντίδρασης παρόμοια με εκείνα του 1973.

Επιπλέον, μια άλλη σημαντική διαφορά μεταξύ του τώρα και του 1973 είναι ακριβώς το αποτέλεσμα της κρίσης του 1973: οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ευρώπη έχουν και οι δύο μια ορισμένη ποσότητα αποθεμάτων πετρελαίου.

Τα αποθέματα πετρελαίου των ΗΠΑ έχουν γίνει βασικός παράγοντας που επηρεάζει τις τιμές του πετρελαίου τα τελευταία χρόνια. Αν και τα αποθέματα πετρελαίου των ΗΠΑ βρίσκονται σε χαμηλό 40 ετών, σύμφωνα με εκτιμήσεις της Goldman Sachs. Αλλά εάν υπάρχει μια ακραία πετρελαϊκή κρίση, αυτό το μέρος του προϋπολογισμού μπορεί να αντισταθμίσει ορισμένες από τις επιπτώσεις.